TP.HCM – “Vibe Coding” – một khái niệm không mới nhưng đang được tái sinh mạnh mẽ nhờ sự bùng nổ của Trí tuệ Nhân tạo (AI), đang nhanh chóng trở thành xu hướng được các lập trình viên và doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đón nhận như một phương thức phát triển phần mềm đột phá.

Từ “Cảm Tính” Đến “Cộng Sinh AI”: Bản Chất Mới Của Vibe Coding

Nếu trước đây, “vibe coding” thường mang hàm ý chỉ việc viết code cảm tính, thiếu quy chuẩn, thì trong kỷ nguyên AI, nó đã được định nghĩa lại. Giờ đây, nó mô tả một phong cách lập trình mà ở đó, con người đóng vai trò “kiến trúc sư trưởng”, sử dụng ngôn ngữ tự nhiên để mô tả ý tưởng và yêu cầu chức năng, trong khi AI đảm nhận vai trò “thợ xây” để tạo ra và chỉnh sửa mã nguồn. Trọng tâm được chuyển dịch từ việc viết từng dòng code sang việc đưa ra hướng dẫn, kiểm tra và đánh giá chất lượng tổng thể của sản phẩm.

Hiệu Quả Vượt Trội: Tốc Độ Phát Triển Được Đẩy Nhanh Chóng Mặt

Anh Hoàng Long, một lập trình viên tại một tập đoàn công nghệ ở TP.HCM, là một trong những người áp dụng sớm xu hướng này. Anh chia sẻ: “Thay vì gõ từng dòng code, việc sử dụng linh hoạt các công cụ như Claude, Gemini và Chat GPT đã giúp tôi rút ngắn 50-70% thời gian hoàn thành task. Các dự án cá nhân như game hay ứng dụng nhỏ giờ đây có thể ‘viết là chạy ngay’, đẩy nhanh đáng kể tốc độ lên sàn“.

Không dừng lại ở cấp độ cá nhân, các doanh nghiệp cũng ghi nhận lợi ích rõ rệt. Ông Phan Đức Thắng, Nhà đồng sáng lập kiêm Giám đốc Công nghệ của Universal Techlab (Đà Nẵng), cho biết sau vài tháng tích hợp Vibe Coding vào quy trình, tốc độ phát triển sản phẩm của công ty tăng 30-50%. AI được áp dụng xuyên suốt vòng đời dự án, từ lên ý tưởng, nghiên cứu công nghệ đến hoàn thiện và vận hành.

Mặt Trái Của Vàng Ròng: Thách Thức Về Bảo Mật Và Chất Lượng

Tuy nhiên, sự hào hứng đi kèm với những cảnh báo thận trọng. Ông Thắng chỉ ra rằng rủi ro lớn nhất nằm ở khâu bảo mật và kiểm định. “Một số mô hình AI có thể thu thập dữ liệu đầu vào, tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ thông tin dự án hoặc mã nguồn độc quyền. Vì vậy, chúng tôi buộc phải siết chặt quy trình kiểm thử để đảm bảo an toàn pháp lý”, ông nhấn mạnh.

Vibe Coding Không Chỉ Là Công Cụ, Mà Là Một Thành Viên Trong Đội Hình

Ông Nguyễn Đức Hoài, Nhà đồng sáng lập kiêm CEO Bizino, so sánh: “Nếu các nền tảng no-code truyền thống giống như chơi Lego với các mảnh ghép có sẵn, thì Vibe Coding giống như bạn trở thành tổng chỉ huy công trình, chỉ đạo một đội quân robot xây dựng. Bạn không cần đặt từng viên gạch, mà chỉ cần ra lệnh ‘xây cho tôi một bức tường ở đây'”.

Theo ông Hoài, Vibe Coding đang vượt ra khỏi phạm vi của một công cụ hỗ trợ, để trở thành một “nhân sự ảo” có mặt trong nhiều doanh nghiệp, kể cả những công ty không chuyên về công nghệ.

Tương Lai: Trao Quyền Sáng Tạo Cho Hàng Tỷ Người

Báo cáo của Vinasa (2024) chỉ ra rằng các công ty Việt đang dành 40-60% thời gian phát triển chỉ cho việc tạo mẫu và thử nghiệm – một con số mà ông Andrew Pham, Nhà sáng lập Luna Base AI, gọi là “điên rồ”. Vibe Coding được kỳ vọng sẽ tối ưu hóa triệt để giai đoạn này.

Theo ông Andrew, Vibe Coding không biến một người bình thường thành kỹ sư phần mềm, nhưng nó trao quyền cho các chuyên gia trong mọi lĩnh vực tự giải quyết vấn đề của họ. “Một bác sĩ có thể tạo ra hệ thống đặt lịch hẹn tự động cho phòng khám của mình mà không cần biết code. AI sẽ xử lý phần kỹ thuật, còn họ cung cấp tri thức chuyên môn. Tương lai không phải là 8 tỷ lập trình viên, mà là 8 tỷ người có khả năng tự tạo ra công cụ phần mềm phục vụ chính mình nhờ AI”, ông Andrew nhận định.

Đồng quan điểm, TS. Lê Duy Tân, Đồng sáng lập Phòng thí nghiệm AIoT Lab VN, nhấn mạnh vai trò “rút ngắn khoảng cách” của Vibe Coding. “Đây là cơ hội vàng cho các startup nguồn lực hạn chế. Họ có thể nhanh chóng xây dựng bản mẫu (MVP) để thử nghiệm thị trường với chi phí tối thiểu. Nếu ý tưởng thất bại, họ dừng lại mà không lãng phí nhiều. Nếu thành công, họ sẽ có cơ sở để đầu tư vào một hệ thống chuyên sâu hơn”, TS. Tân phân tích.

Rõ ràng, Vibe Coding đang mở ra một chương mới cho ngành công nghiệp phần mềm Việt Nam, nơi tốc độ, sự sáng tạo và khả năng thích nghi được đặt lên hàng đầu, đồng thời mở rộng biên giới của việc “lập trình” ra ngoài phạm vi của những dòng code thuần túy.

[Nguồn Sưu Tầm Tổng Hợp]